Kuşburnu (Rosa
canina)
Rosaceae (Gülgiller) familyasından olup halk arasında Kuşburnu
olarak bilinmekte, Anadolu’da 7 türü doğal olarak yetişmektedir. Ülkemizde
49.345 ha. alanda yayılış göstermektedir. Tahmini potansiyeli 578.470 kg/yıl’dır.
Rosa sp. nin meyvelerine kuşburnu denilmektedir. Kuşburnu iyi bir vitamin kaynağı
olup, başta C vitamini olmak üzere, B1, B2, E ve K vitaminlerini de yüksek
oranda içerir. Kuşburnu, potasyum, sodyum, kalsiyum, magnezyum gibi elementleri
içermesi yanında, yüksek oranda şeker (%11,3) ve %9,8 kuru madde oranında protein
içermektedir. Gıda sanayiinde değişik ürünlere (reçel, marmelat, püre, komposto
v.s) işlendiği gibi, gıdaların vitamince zenginleştirilmesinde (bebek gıdaları,
değişik meyve suları, yoğurt, süt vs.) geniş ölçüde kullanılmakta, ilaç ve
kozmetik sanayiinde de değişik amaçlar için kullanım alanları bulmaktadır. Bu
amaçlar için kullanılan türler; R.canina L., R.dumalis
Bechst subsp. boissieri (Crepin) Ö. Nilsson var.
antalyensi (Manden.) Ö. Nilsson, R.dumalis Bechst subsp.
boissieri (Crepin) Ö.Nilsson var. boissieri, R.montana
Chaix, R.pulverulenta Bieb. olarak sayılabilir. İlaç
sanayiinde vitamin C ve proantosiyadin üretiminde kullanılmaktadır. Gıdalarda
renk maddesi olarak kullanılan karoten pigmenti üretiminde de kullanılmaktadır.
Etken madde olarak, kuru madde oranı %20,4-31,1 tanin ve boyar madde oranı %
0,59-2,10, vitamin C oranı 359-625 mg., catechins oranı 381-1175 mg., vitamin U
miktarı 8,5mg/100g, karotenoid olarak 3 karoten (lycopene, zeta- karotene,
beta-karotene) ve 6 xanthopylls bulunmaktadır. Kabız ve kuvvet verici etkilere
sahiptir.
TSE tarafından 3705 sayılı standartla taze meyvelerin özellikleri
ortaya konulmuştur.
Fotoğraf Kaynağı: Orman Genel Müdürlüğü BİYOD Veritabanı