Keçiboynuzu

 

Keçiboynuzu (Ceratonia siliqua)

Fabaceae  (Baklagiller) familyasının bir türü olan Ceratonia siliqua L. ülkemizde Harnup veya Keçiboynuzu olarak tanımlanır. 21.816 ha. lık bir alanda yayılış gösterir. Tahmini potansiyeli 554.350 ton/yıl’dır. 

Meyve ve tohumları kullanılan kısımlarıdır. Meyvelerde % 40-50 oranında şekerler, (glikoz, fruktoz, sakkaroz) pektin, bitkisel öz, %1,8 bitkisel sepi maddeleri, %1,3 oranında serbest yağ asitleri, %14,9 su, %5,9 azot bileşikleri, %1,3 ham yağ, % 6,4 selüloz ile %2-4 kül bulunur. Tohumlarda ise, % 60 oranında protein, proferin veya terefin (açık sarı renkli, şeker veya nişasta bulundurmadığından şeker hastaları için ideal gıda maddesi olan bir madde), yağ ve bir miktarda taragasol bulunmaktadır. İlaç sanayiinde meyveden hazırlanan preparatların bileşimine girmekte ve tohumlarından elde edilen taragasol adlı madde ise tıpkı kitre zamkı gibi, kıvam verici, yapıştırıcı, süspansiyon yapıcı olarak kullanıldığı gibi tekstil sanayiinde de kumaş boyalarında sabitleştirici olarak kumaşların aprelenmesinde kullanılır. Oje imalatında da yararlanılmaktadır. Tohumlarında bulunan proferin ve tereferin sebebiyle şeker hastalarına gıda maddeleri hazırlanmasında faydalanılır. İçki sanayiinde, ispirto ve rom imalinde meyveleri kullanılmakta ve bazı öksürük şuruplarının bileşimine girmektedir. Çiğneme tütünlerinin içine tat vermek için katılmaktadır. Drog olarak ishal kesici, öksürük kesici, bronşları açıcı, idrar söktürücü etkisi vardır. 

TSE tarafından 2907 sayılı keçiboynuzu standardı yapılmıştır. 9019 sayılı standartla ekim için harnup tohumu ve 9273 sayılı keçiboynuzu unlarını kapsayan standart getirilmiştir. İsviçre, ABD, Yunanistan başta olmak üzere toplam 16 ülkeye ihracatı yapılmaktadır.